Destek Eğitim Odasında Görev Yapan Öğretmenlerin Destek Eğitim Odalarına Yönelik Görüşleri
Anahtar Kelimeler:
Destek eğitim odası, öğretmen görüşleri, bireyselleştirilmiş eğitim programıÖzet
Bu çalışmanın amacı, destek eğitim odalarında görev yapan öğretmenlerin, destek eğitim odalarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesidir. Çalışma, durum çalışması deseninde yapılmıştır. Çalışma grubu, kolay ulaşılabilen katılımcılara öncelik verilerek oluşturulmuştur. Araştırmanın çalışma grubu, Adana merkezde görev yapan sekiz öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak, altı sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizi noktasında; detaylı inceleme yapılabilmesi amacıyla, verileri açıklayabilen kavram, kategori ve temalar belirlenerek içerik analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen bulgular destek eğitim odalarına yönelik görüşler, destek eğitim odalarının fiziksel durumu, öğrencilere sağlanan katkılar ve getirdiği olumsuzluklar, destek eğitim odalarının planlanması ve açılması, bireyselleştirilmiş eğitim programını hazırlarken yaşanan güçlükler ve okul yönetiminin desteği kategorileri olarak tablolalar halinde sunulmuştur. Araştırma bulgularına göre destek eğitim odasına yönelik görüşler kategorisinde faydalılık, bire bir ilgilenme olanağı sunma, farklı bir ortam ve materyal eksikliği kodları ifade edilmiştir. Destek eğitim odalarının fiziksel durumu kategorisinde özel bir oda ve materyal eksiklikleri ön plana çıkmıştır. Öğrencilere sağlanan katkılar ve getirdiği olumsuzluklar kategorisine bire bir ilgilenme imkânı sağlaması, sosyal ve iletişim becerileri gelişimi, akademik yönden ilerleme kodları ifade edilmişken getirdiği olumsuzluk olarak derslerin devamında yapılmasının verimi düşürdüğü kodu dile getirilmiştir. Destek eğitim odalarının planlaması ve açılması kategorisinde rehberlik araştırma merkezi-sınıf öğretmeni-okul idaresi iş birliği ile açıldığı, gecikmeler yaşandığı kodları ön plana çıkmıştır. Bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlarken yaşanan güçlükler kategorisinde ise ağırlık olarak bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlarken zorlanıldığı ifade edilmiştir. Son olarak ise okul yönetiminin desteği kategorisinde katılımcılar, okul yönetimlerinin desteğini yeterli bulmakla birlikte okul yönetimlerinden destek eğitim odaları için materyal desteği beklemektedirler.
İndirmeler
Referanslar
Ahmad, F.K. (2015). Use of assistive technology in ınclusive education: making room for diverse learning needs. Proceedings of the XXVI International Multidisciplinary Conference, Shawnee.
Battal, İ. (2007). Sınıf öğretmenlerinin ve branş öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterliliklerinin değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
Berkant, H.G. ve Atılgan, G. (2017). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Journal of Educational Reflections, 1(1), 13-25.
Burunsuz, E. ve İnce, M. (2020). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programının uygulanmasına ilişkin öğretmen görüşleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), 530-544.
Creswell, J.W. (2020). Nitel araştırma yöntemleri (5. Baskı).(Bütün, M ve Demir, S.B., Çev.) Ankara: Siyasal Kitabevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 2013).
Çuhadar, Y. (2006). İlköğretim okulu 1-5. sınıflarda kaynaştırma eğitimine tabi olan öğrenciler için bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanması, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili olarak sınıf öğretmenleri ve yöneticilerin görüşlerinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
Davey, L. (2009). The application of case study evaluations. Elementary Education Online, 8 (2), ç:1-3.
Demir, M.K. ve Açar, S. (2011). Kaynaştırma eğitimi konusunda tecrübeli sınıf öğretmenlerinin görüşleri.Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 719-732.
Demir, S. ve Avcu Y.E. (2018). Özel yetenekli öğrencilere yönelik destek eğitim odalarına ilişkin öğretmen görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 156-185.
Filik, R. (2019). Sınıf öğretmenlerinin destek eğitim odaları hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Heale, R. & Twycross, A. (2017). What is a case study. Evidence-Based Nursing, 21(1), 7-8.
Glomb, N.K. and Morgan, D.P. (1991). Resource room teachers' use of strategies that promote the success of handicapped students in regular classrooms. The Journal of Special Education, 25(2), 221-235.
Gök, R. (2013). Kaynaştırma eğitimi öğrencisi bulunan ilkokul sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetiminde karşılaştıkları zorluklar ve bu zorluklarla başa çıkma yöntemleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
Gümüş, M.M., Ekdi, E., Acar, H., Demir, M. C., Taruk, M. Ağaçhanlı, S. & Demir, Y. (2021). Türkiye’de kaynaştırma eğitimi, uygulamaları, tarihi ve yıllara göre kaynaştırma eğitimi öğrenci sayıları. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8(68), 903-914.
Gürgür, H., Girgin, Ü., Turan, Z., Karasu, H.P., Doğan, M. ve Akay, E. (2017). Kaynaştırma Sınıflarında Eğitim Alan İşitme Engelli Öğrencilere Yönelik Destek Özel Eğitim Hizmetlerinin İncelenmesi, Geliştirilmesi ve Yaygınlaştırılması. Antalya: TÜBİTAK.
Güven, D. (2021). Zihin yetersizliği olan öğrencilerin devam ettiği destek eğitim odası hizmetine yönelik bir durum çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 22(4), 895-919.
Hammill, D. (1972). The resource-room model in special education. The Journal of Special Education, 6(4), 349-354.
Hansen, J. (1992). Discovering highly gifted students. Understanding Our Gifted, 4(4), 7-11.
İlik, Ş.Ş. ve Günay, Y.E. (2020). Bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) hazırlama sürecinde tercih edilen BEP uygulamaları üzerine öğretmenlerin görüşlerinin incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(30), 347-362.
Kale, M. ve Demir, S. (2017). İlkokullardaki destek oda eğitiminin Türkçe ve matematik derslerindeki başarı üzerindeki etkisinin incelenmesi. Türk Bilim Araştırmaları Vakfı Bilim Dergisi, 10(4), 47-57.
Karasu, T. Ve Şimşek, E. (2018). Zihinsel engelli kaynaştırma öğrencilerine yönelik din eğitimi: Yarı deneysel bir çalışma – destek eğitim odası. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 22(3), 1579-1606.
Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44-6.
Kırcaali İftar, G. ve Batu, S. (2010). Kaynaştırma. Kök Yayıncılık.
Koç Başaran, Y. (2017). Sosyal bilimlerde örnekleme kuramı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (47), 480-495.
Koçak, A. ve Arun, Ö. (2006). İçerik analizi çalışmalarında örneklem sorunu. Selçuk İletişim, 4 (3), 21-28.
Kutluca Canbulat, A.N. & Tuncel, M. (2012). The practices of admission to school and the effectiveness of individualized supported education. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(3), 2076-2089.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2010). Okullarımızda neden nasıl niçin kaynaştırma. https://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/yayimlar/kaynastirma/kaynastirma.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı. (2016). Destek eğitim odası. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_07/24014806_destekodasi2.sra.pdf (15.10.2022 tarihinde erişilmiştir.)
Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180707-8.htm
Milli Eğitim Bakanlığı. (2021). Millî eğitim istatistikleri örgün eğitim. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_09/10141326_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2020_2021.pdf (25.11.2022 tarihinde erişilmiştir.)
Milli Eğitim Bakanlığı. (2022). Millî eğitim istatistikleri örgün eğitim. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_09/15142558_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2021_2022.pdf (25.11.2022 tarihinde erişilmiştir)
Nar, B ve Tortop, H.S. (2017). Üstün/özel yetenekli öğrencilere yönelik destek eğitim odası uygulaması: Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlikleri ve görüşleri. Üstün Zekalılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 4(1), 1-24.
Pemik, K. ve Levent, F. (2019). Üstün yetenekli öğrencilere destek odasında verilen eğitime ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(2), 313-338.
Powers, S. (2001). Investigating good practice in supporting deaf pupils in mainstream schools. Educational Review, 53(2), 181-189.
Swanson, A.E. & Vaughn, S. (2010). An observation study of reading instruction provided to elementary students with learning disabilities in the resource room. Psychology in The Schools, 47(5), 481-492.
Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2022). Destek eğitim odası. https://orgm.meb.gov.tr/www/destek-egitim-odasi/icerik/1939
Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2016). Destek eğitim odası.
https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_08/03045051_destek_egitim_odasi_kilavuz.pdf
Söğüt, D.A. ve Deniz, S. (2018). Sınıf öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) hazırlamada karşılaştıkları güçlükler ve kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 423-443.
Sucuoğlu, B. (2010). Zihin engellilerin eğitimi. Kök Yayıncılık.
Şahbaz, Ü. ve Güder, O. (2022). Özel gereksinimli öğrencisi olan sınıf öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) hazırlamadaki yeterlilikleri. Trakya Eğitim Dergisi, 12(2), 1133-1149.
Şahin, A. ve Gürler, B. (2018). Destek eğitim odasında ve kaynaştırma ortamlarında çalışan öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama sürecinde yaşadıkları güçlüklerin belirlenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (29), 594-625.
Tarhan, S., & Kılıç, Ş. (2014). Üstün yetenekli bireylerin tanılanması ve Türkiye’deki eğitim modelleri. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(1), 27-43.
Tunalı Erkan, D. (2018). Ortaöğretim kurumlarındaki destek eğitim odası uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (ULED), 2(2), 17-30.
Ünay, B. (2012). Bireysel destek eğitiminin kaynaştırma öğrencilerinin matematik başarıları ve özyeterlilik algıları üzerindeki etkililiği (Yayımlanmamış doktora lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Ünay, B. (2015). Destek oda eğitiminin kaynaştırma öğrencilerinin matematik başarıları üzerine etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (40), 38-49.
Watson, S. (2019). Introduction to special education resource rooms. https://www.thoughtco.com/special-education-resource-room-3110962 (10.12.2022 tarihinde erişilmiştir.)
Yazarkan, S.K. (2020). İlkokullardaki destek eğitim odası uygulamasına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri hakkında bir araştırma. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(3), 776-790.
Yazıcıoğlu, T. (2020). Destek eğitim odalarında görev yapan öğretmenlerin destek eğitim odalarının işleyişine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(2), 299-327.
Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin
Yılmaz, E. ve Melekoğlu, M.A. (2018). Kaynaştırma eğitiminin yasa ve uygulamalardaki durumunun Türkiye ve Avrupa bağlamında değerlendirilmesi. Osmangazi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 1-17.