Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Yer Alan Dijital Yetkinlik Kapsamında Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi
Anahtar Kelimeler:
Sosyal Bilgiler Dijital Yetkinlik Lisansüstü TezlerÖzet
Bu araştırma ortaokul Sosyal bilgiler öğretim programında Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinin belirlediği 8 anahtar yetkinlik arasında yer alan Dijital Yetkinlik kapsamında lisansüstü tezlerin incelenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Araştırma temel bir nitel çalışmadır. Araştırmada Dijital yetkinlik kapsamında hazırlanan linsansüstü tezler Ulusal Tez Merkezi’nde yer alan eserler arasından doküman incelemesi yoluyla elde edilmiştir. İncelenen lisansüstü tez çalışmalarının sayısı, hangi üniversite bünyesinde hazırlandığı, anabilim dalı ve tez çalışmalarında kullanılan yöntem karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Araştırmanın amacına uygun olarak incelenen lisansüstü tezlerin 16 tanesinin dijital yetkinlik kapsamında hazırlandığı tespit edilmiştir. Bu tezlerin 12 tanesinin yüksek lisans tez çalışması olduğu 4 tanesinin de doktora tez çalışması olarak hazırlandığı tespit edilmiştir. Hazırlanan lisansüstü tez çalışmalarının 12 tanesinin eğitim ve öğretim konusunda, 1 tanesinin coğrafya, 1 tanesinin iletişim bilimleri, 1 tanesinin gazetecilik ve 1 tanesinin de mühendislik bilimleri konularında oldukları tespir edilmiştir. İncelenen lisansüstü tez çalışmalarında 3 tanesinin Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesinde 2 tanesinin Marmara Üniversitesinde ve diğerlerinin birer tane olarak Bahçeşehir Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Yeditepe Üniversitesi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Adıyaman Üniversitesi, Trabzon Üniversitesi Mersin Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Mardin Artuklu Üniversitesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi bünyesinde hazırlandığı görülmüştür. Dijital yetkinlik kapsamında incelenen lisansüstü tezlerin Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı, Gazetecilik Ana Bilim Dalı, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı, İletişim Ana Bilim Dalı, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Temel Eğitim Ana Bilim Dalı, Bilgi Teknolojileri Ana Bilim Dalı, Mühendislik Yönetimi Ana Bilim Dalı ve Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalında hazırlandığı tespit edilmiştir. İncelenen lisansüstü tez çalışmalarının 9 tanesinde nitel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı, 5 tanesinde nicel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı ve 1 tanesinde de çoklu/karma araştırma yönteminin kullanıldığı tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında incelenen lisansüstü tezler arasında 1 tezin içeriğinde araştırma yöntemi ile ilgili herhangi bir veriye ulaşılamamıştır. Araştırma sonunda Sosyal bilgiler öğretim programında yeralan Dijital yetkinlik kapsamında lisansüstü tez çalışmalarının 2019 ile 2022 yılları arasında hazırlandığı görülmüştür. Bu sonuçtan hareketle Diital yetkinliğe yönelik lisanüstü tez çalışmalarının güncel bir konu olarak nitelendirilebileceği ve ilerleyen yıllarda yapılacak çalışmalar ile giderek derinlemesine incelenebileceği söylenebilir.
İndirmeler
Referanslar
KAYNAKÇA
Akkoyunlu, B. ve Soylu, Y. (2010). Öğretmenlerin sayısal yetkinlikleri üzerine bir çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), s. 748-768.
Gallardo-Echenique, E. E., de Oliveira, J. M., Marqués-Molias, L., & Esteve-Mon, F. (2015). Bilgi Toplumunda Dijital Yeterlilik. MERLOT Journal of Online Learning and Teaching, 11(1), s. 1-16.
Güneş, S. B. (2022). Öğretim programında yer alan yetkinliklere ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mardin Artuklu Üniversitesi. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Mardin.
Ilomäki, L., Paavola, S., Kantosalo, A., & Lakkala, M. (2016). Digital Competence-an emergent boundary concept for policy and educational research. Educ. Inf. Technol (21), s. 655-679.
MEB. (2018). Sosyal Bilgiler dersi öğretim programı ( ilkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
OECD. (2011). Students, Computers and Learning: Making the connection. OECD Publishing.
Yıldırım, A. ve Simsek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.